36
FÖTIN
FÖTIN
Þyngsta handtak mitt um ævina var þegar ég renndi hurðinni á fataskápnum okkar Engilbjartar til hliðar og tók fyrstu flíkina hennar út úr skápnum. Ég hafði nokkrum sinnum ætlað að gera þetta en alltaf frestað því. Allt var enn óhreyft. Ekki bara í fataskápnum heldur líka skórnir og yfirhafnirnar í forstofunni og svörtu gallabuxurnar og fjólubláa joggingpeysan á fatastandinum í svefnherberginu. Óhreyft í fjögur hundruð og sjö daga frá því að ég kom heim frá Gautaborg.
Með því að taka þetta saman fannst mér ég vera að lýsa því yfir að hún væri ekki lengur velkomin ef hún skyldi koma aftur. Þó að hún kæmi vissulega ekki aftur gæti hún samt komið aftur og þá yrði svo ömurlegt að vera búinn að vísa henni frá.
Laugardaginn 23. maí, á fjögur hundruðasta og áttunda degi frá því að ég kom heim, tók ég loks fötin úr skápunum og raðaði þeim í stofuna eins snyrtilega og skipulega og mér var unnt. Ég þurfti að taka mér hvíld inná milli til að ná áttum og geta haldið áfram. En brátt voru sófinn og borðstofuborðið undirlögð af fatastöflum.
Ég hafði nokkrar flíkur í huga sem ég vildi geyma. Til að lýsa þeim rétt þyrfti ég faglega ráðgjöf því að ég veit ekkert hvað allur þessi kvenfatnaður heitir. Hvað kallast svona síð og fráhneppt peysa sem er eiginlega eins og sjal með ermum? Engilbjört átti margar slíkar peysur og notaði þær mjög oft hversdags. – Á netinu staðfesti ég óljósan grun minn um að þær kallist „cardigans“ á ensku og þykir nú enn vænna um árituðu myndina mína af Ninu Persson. – Ein slík, fíngerð með bláu og dimmrauðu mynstri, var efst á blaði hjá mér. Önnur af þessari sömu tegund var grófari, ljósgul eða kremuð. Ég vildi líka geyma hvítu og grænu útilegu-lopapeysuna og kannski bláa toppinn sem hún notaði oft í sólarlandaferðum. Bláu Millet-úlpuna sem hún eignaðist á níunda áratugnum og er ennþá næstum eins og ný. Hún fór í henni á Guns N' Roses tónleikana á Laugardalsvelli, enda úlpan nokkurn veginn jafngömul fyrstu plötu sveitarinnar.
Fatasmekkur Engilbjartar blasti við mér í stofunni. Næst á eftir svörtum og hvítum var fölbleikur algengasti liturinn. Margir fölbleikir toppar og tveir eða þrír fölbleikir jakkar, en þó fleiri svartir eða hvítir. Hún var sjaldan í kjól, miklu frekar í buxum og topp og jakka utan yfir. Ég hafði ekki áttað mig á því áður hve stíllinn hennar var afgerandi og markviss; margar týpur af klæðnaði voru til í fleiri en einu eintaki. Nokkrar síðar gallaskyrtur. Nokkrir hermannagrænir jakkar, þessir þunnu. Ótal svipaðir blúndutoppar eða hvað þetta nú heitir; svartir, hvítir og fölbleikir.
Ég bauð Ásu systur Engilbjartar og Hildi og Ingu vinkonum hennar að koma daginn eftir til að fara í gegnum staflana og taka það sem þær vildu geyma. Um kvöldið komu síðan tvær aðrar vinkonur, Berglind og Hrund, og fóru í gegnum það sem var eftir. Þetta reyndust dýrmætar stundir, þó að þær væru erfiðar; miklu dýrmætari en ég hafði séð fyrir. Vinkonurnar kunnu sögur um nánast hverja flík og höfðu jafnvel verið með Engilbjörtu þegar hún keypti þær. Við töluðum um fatasmekkinn hennar og rifjuðum upp tilefnin þegar hún klæddist hinu og þessu. Sumt var ég að heyra í fyrsta sinn, til dæmis að litskrúðugi kjóllinn sem hún var í á fertugsafmælinu sínu var meðvitað skref út fyrir þægindarammann; hún hafði ákveðið að breyta rækilega til. Erfitt verkefni varð þannig óvænt mjög gefandi.
Eftir að þær höfðu allar tekið það sem þær vildu geyma var enn eftir stór stafli sem ég þorði ekki að losa mig við strax af ótta við að láta frá mér eitthvað dýrmætt. Staflinn var því á rúminu okkar í nokkra daga á meðan ég fór aftur í gegnum myndasafnið, bjó til sérstakt fataalbúm til að rýna þetta mál betur og tók í kjölfarið nokkrar flíkur til hliðar sem Engilbjört hafði verið í á myndum sem ég held sérstaklega mikið upp á, eða við einhver sérstaklega eftirminnileg tilefni. Eftir þetta var loks hægt að ljúka verkinu og gefa restina í gám.
Þegar Kári kom að mér þar sem ég átti hvað erfiðast í upphafi þessarar tiltektar útskýrði ég fyrir honum hvers vegna mér liði svona illa yfir þessu. Mér þætti ég vera að útiloka að Engilbjört gæti komið til baka og þess vegna væri þetta ákveðinn lokapunktur. Þá trúði hann mér fyrir því að hann væri þegar búinn að fara í gegnum þetta ferli. Hann hefði dreymt hana þrisvar sinnum með stuttu millibili. Í fyrstu tvö skiptin bar ekkert sérstakt til tíðinda, hún var bara að koma heim eða fara í vinnuna. En í þriðja drauminum spurði hann mömmu sína: „Er þetta raunverulegt?“ Og hún hristi höfuðið. Þá fannst honum sem hann væri búinn að kveðja og meðtaka endanleika þeirrar staðreyndar að hún kæmi ekki til baka.