11
DAGUR 4
DAGUR 4
Fyrsta morgun okkar í Gautaborg var stillt og fallegt veður; íslenska rokið og rigningin á bak og burt. Þegar við Kári komum á gjörgæsluna fengum við að vita að aðgerðin kvöldið áður – eða kannski nóttina áður? – hefði gengið ágætlega. Blóðflæðið væri samt ekki nógu gott og því þyrfti að tengja hjarta- og lungnavélina við líkamann á nýjum stað, til viðbótar við hinn fyrri. Hljóðið í hjúkrunarfræðingunum var ágætt og þau spurðu til dæmis hvort Engilbjört kynni sænsku, svo að þau vissu hvort þau ættu að tala við hana sænsku eða ensku þegar að því kæmi að hún vaknaði.
Á hádegi stóð til að þessi nýja aðgerð hæfist eftir fáeinar mínútur. Okkur var sagt að hringt yrði í okkur þegar henni lyki, sem yrði líklega um þrjúleytið, þannig að við röltum í bæinn í hádegismat. Ég lét hópinn vita um stöðu mála og gerði þá þau mistök í annað sinn, alveg eins og daginn áður, að tilkynna fyrir fram um aðgerð sem stóð fyrir dyrum og skapa þannig eftirvæntingu heima eftir nýjum fréttum. En bið varð á þeim.
Klukkan varð þrjú en ekki kom símtal. Við löbbuðum aðeins um miðbæinn og svo þessa hálftíma leið eða svo heim á gistiheimilið. Þegar við nálguðumst spítalasvæðið tók ég eftir stóru umferðarskilti sem leiðbeindi ökumönnum inn á svæðið, meðal annars þeim sem væru að afhenda þar vörur. Undir rauðum krossi og orðinu „Sahlgrenska“ var jafnstór mynd af flutningabíl og sænska orðið fyrir vörur með stóru letri: „Gods“. Mér fannst það við hæfi. Í þessum byggingum voru jú guðir nútímans að skipta um hjörtu í fólki og fremja fleiri slík kraftaverk.
Sænskan hélt áfram að gefa. Þennan dag deildi ég með hópnum mynd sem ég tók af rýmingaráætlun gjörgæslunnar sem hangir í anddyrinu við lyftuna undir fyrirsögninni „Utrymningsplan“, og lét fylgja: „Ég er ekki alveg viss um hvað mér finnst um að þessi annars ágæti spítali sé með útrýmingarplan.“ – Þessi fimmaur var vissulega í slakari kantinum en ég lét hann gossa.
Klukkan varð fjögur. Klukkan varð fimm. Klukkan varð sex. Við Kári vorum orðnir bæði óþreyjufullir og svangir. Ákváðum að labba yfir á spítalann til að fá fréttir áður en við myndum huga að kvöldmat. Þar var okkur sagt að hinkra eftir lækni. Við biðum í klukkutíma. Starfsfólkið færði okkur jógúrt og brauðsneið.
Loks kom læknirinn, sá alvörugefni. Hann sagði okkur að aðgerðin væri yfirstaðin og hefði gengið ágætlega en Engilbjört væri samt ennþá á skurðstofunni. Við vildum auðvitað bíða eftir að geta hitt hana. Hann taldi að það yrði ekki mjög löng bið.
Við sátum því áfram á litlu biðstofunni. Á meðan fjölgaði spurningunum að heiman um hvað væri að frétta af þessari aðgerð sem hafði átt að byrja á hádegi. Ég sendi því hópnum skýrslu af spítalanum þarna um kvöldmatarleytið en hafði lært mína lexíu og lét því vera að taka fram að þó að aðgerðin væri búin væri Engilbjört af einhverjum ástæðum ennþá á skurðstofunni.
Eina stundina er allt alveg að fara að gerast en svo koma tafir og nánari skoðun og bið eftir hinu og þessu. Við Kári bjuggumst aldrei við neinum fréttum fyrr en í fyrsta lagi síðdegis – og því þarf í ljósi reynslunnar ekkert að koma á óvart að sú bið hafi orðið eitthvað lengri en talið var í fyrstu.
Aðgerð dagsins hefur líklega ekki byrjað fyrr en töluvert seinna en til stóð. Góðkunningi okkar, læknirinn, er núna búinn að líta við hjá okkur Kára og fara yfir stöðuna.
Það er dálítið smellið að læknirinn, sem er örlítið utan við sig og ekki mikill brandarakall, byrjar alltaf að tala við okkur sænsku og fattar ekki að skipta fyrr en svipurinn á mér er orðinn mjög stórt spurningarmerki. Þegar hann loksins kveikti á þessu áðan örlaði loks á smá húmor hjá honum þegar hann sagði lúmskt: „Já, þið talið hana víst ekki heldur í dag.“
Það er sem sagt búið að gera þessa seinni tengingu við hjarta- og lungnavélina og mér heyrist að sú tenging hafi bara gengið vel.
Núna er bara að vinna á vökvamyndun, sem er þekkt áskorun í þessum aðstæðum.
Þegar mér fannst hinn hægláti læknir hafa eytt fullmiklum tíma í að lýsa vandanum laumaði ég inn spurningunni:
„Og eruð þið með einhver trix í því sambandi?“
„Já já,“ svaraði hann þá að bragði.
Það er ekki að spyrja að þessum meisturum hér!
Ég veit að allir bíða spenntir eftir nýjum upplýsingum og finnst óþægilegt ef ekkert heyrist. Þetta er að sjálfsögðu skiljanlegt og það er hrikalegt að vera heima á Íslandi og velta fyrir sér hvað sé eiginlega í gangi. Reynið þó eftir fremsta megni að lesa ekkert í það hvort það sé kominn nýr status eða ekki. Við Kári fórum að sofa í gær án þess að hafa sjálfir hugmynd um hvort aðgerðin í gær væri hafin eða henni lokið eða hvað. Við treystum því bara að engar fréttir væru góðar fréttir og þannig sofnuðum við rótt. Það er held ég besta reglan í þessu.
Bestu kveðjur kæru vinir og við hlökkum mikið til að fá Guðna til okkar á morgun.
Læknirinn hafði sagt að það yrði varla mjög löng bið eftir að við gætum séð Engilbjörtu. Raunin varð önnur. Við biðum og biðum í litla gestaherberginu, klukkutímum saman, vel fram yfir miðnætti. Ég get varla ímyndað mér hvað hefur gengið á inni á skurðstofunni alla þessa klukkutíma sem við biðum. Þegar læknirinn loksins kom var Kári sofnaður í sófanum á litlu biðstofunni okkar. Við læknirinn fórum því inn í næsta herbergi til að ræða saman.
Engilbjört hafði verið í aðgerð meira og minna allan daginn og það var fyrst nú, eftir miðnætti, sem hún var orðin nógu stöðug til að fara af skurðstofunni í venjulega plássið sitt á gjörgæslunni.
„Hún er mjög veik,“ sagði læknirinn af sama þunga og þegar ég hitti hann fyrst daginn áður.
„Er ennþá von?“
„Já,“ svaraði hann, „en það að þú skulir spyrja sýnir að þú skilur alvarleika málsins.“
Í gegnum allt þetta ferli naut ég mjög góðs af Sigurbjörgu vinkonu okkar sem er svæfingarlæknir á Landspítalanum og sinnti Engilbjörtu heima. Hún hafði reglulega samband við mig og útskýrði fyrir mér stöðu mála. Einhvern tímann seinna í ferlinu, þegar Engilbjört var komin á þokkalegan bataveg, nefndi Sigurbjörg við mig að læknarnir á Sahlgrenska hefðu á tímabili verið að því komnir að gefast upp. Það er ekki fjarri lagi að hún hafi átt við þennan dag, sem hafði verið undirlagður af viðstöðulausum aðgerðum klukkustundum saman. Og það er ekki fyrr en núna sem ég leiði hugann að því hvað blessaður læknirinn sem þarna ræddi við mig hlýtur að hafa verið uppgefinn, og allt hans teymi.
Ég átti mjög erfitt þegar við Kári lögðumst til svefns um kvöldið. Í æsku fékk ég oft blóðnasir upp úr þurru og það kemur ennþá stöku sinnum fyrir. Þar sem ég lá í rúminu og reyndi að sofna fékk ég svo heiftarlegar blóðnasir að koddinn og lakið ötuðust í blóði. Sofnaði þó að lokum.